logo Wat is Universal Design - Webdesign bureau Antum
Verdieping
5 min
04 jan, 2022
Allison Noordegraaf
Dit bericht is meer dan één jaar oud. De inhoud van dit bericht kan inmiddels verouderd zijn.

Wat is Universal Design

‘design for all’ of ‘universal design’ zijn begrippen die we als webdesign bureau steeds vaker horen binnen het design veld. Universal designers kijken verder dan de ‘afwijkingen’ van de gemiddelde persoon. Ze streven naar een zo integraal en toegankelijk mogelijk ontwerp waarbij eenieder ongeacht hun leeftijd, bekwaamheid of handicap kan participeren.

 

Hoe realiseer je een Universal Design?

Het realiseren van een universal design is dan ook geen eenvoudig proces, het vraagt om veel inlevingsvermogen (empathie), iteraties en testen. Het is namelijk van belang dat hetgeen wat je creëert voldoet aan de individuele voorkeuren en capaciteiten van je eindgebruikers. Wanneer universal design op de juiste manier is toegepast kan zowel de “normale” gebruiker als wel degene beperkt in de omgeving gebruik maken van je product. Zo ook bij een automatische deur. Zowel de “normale” gebruiker als wel degene in de rolstoel kan de deur gebruiken, om die reden wordt er ook wel het volgende gezegd “Universal design is good design” (National Disability Authority & Centre for Excellence in Universal Design, z.d.).

Er zitten dan ook meerder voordelen aan universal design:

  • Minder oplossingen nodig (Efficiënter).
  • Het verhoogt de inclusiviteit binnen de samenleving.
  • Kostenbesparing (Aanpassingen zijn achteraf niet nodig).

Wanneer je als bedrijf streeft naar inclusiviteit is universal design dan ook een interessant aspect om naar te kijken. Voldoen jullie al aan de eisen die er worden gesteld of kunnen er nog aanpassingen worden doorgevoerd? Om dit te achterhalen zijn er een aantal overkoepelende design principes opgesteld die jou in staat stellen om het design te evalueren (Vieira, 2021):

 

1. Het moet bruikbaar zijn voor iedereen:
Dit houdt in dat de gebruikswijze gelijkwaardig is. Er zijn geen aparte oplossingen nodig om het product te gebruiken.

Vb: Brede deuren. Mensen met een rolstoel willen dezelfde deur kunnen gebruiken als de persoon die loopt. Door een simpele aanpassing, namelijk de deuren verbreden is dit mogelijk. Het resultaat: zowel de persoon te voet, de moeder met de kinderwagen, de oudere in de scootmobiel als wel degene in de rolstoel kunnen de deur gebruiken.

2. Flexibel in gebruik:
Het product moet op meerdere manier gebruikt kunnen worden, denk bijvoorbeeld een links en rechtshandige mensen:

Vb: Wanneer we een interface ontwikkelen voor een app is het van belang dat zowel links- als rechtshandige op een evenredige manier kunnen navigeren. Je moet hierbij dus rekening houden met o.a. de grote van de buttons en de afstanden tussen interacties.

3. Eenvoudig in gebruik:
Wanneer je universeel design ontwerpt is het belangrijk dat je complexiteit vermijdt, ontwerp consistent en naar de verwachtingen van de gebruiker. Zorg bijvoorbeeld voor feedback tijdens de actie die de gebruiker uitvoert, dit zorgt ervoor dat ze weten of ze het goed doen:

Vb: Wanneer je als gebruiker iets opslaat wil je zeker weten dat dit goed is gegaan. Help ook hier de gebruiker door tijdens het proces feedback te geven: ‘uw bestand is succesvol opgeslagen’

(Afbeelding: Bol.com)

4. Begrijpelijke informatie:
Kijk verder dan enkel de inhoudelijke informatie zorg bijvoorbeeld voor visuals en audio ondersteuning.

Vb: Visuals kunnen ervoor zorgen dat de gebruiker eerder begrijpt wat de bedoeling is, denk bijvoorbeeld aan ondersteunende iconen binnen je ontwerp.

5. Minimaliseer fouten:
Rangschik de elementen op een logische manier zodat fouten kunnen worden geminimaliseerd.

Vb: Voorzie de gebruiker van waarschuwingen en geef feedback wanneer ze een belangrijke beslissingen moeten maken, zoals ‘Weet u zeker dat u dit bestand wilt verwijderen?’

(Afbeelding: Adobe Illustrator)

6. Beperk de inspanning van de gebruiker:
Streef naar een neutrale lichaamshouding, vermijd veel kracht, gebruik en beperk de herhaling van de activiteiten. Op die manier zorg je ervoor dat de actie makkelijker kan worden ondernomen:

Vb: Kijk bijvoorbeeld naar het automatiseren van bepaalde activiteiten.

7. Gebruiksruimte
Zorg ervoor dat zowel zittende als staande gebruikers de informatie tot zich kunnen nemen en zo nodig eenvoudig om hulp kunnen vragen. Kijk ook naar de vormgeving van je product kan iedereen eenvoudig bij o.a. de knoppen?:

Vb: Denk na over hoe je o.a. je touchpoint plaatst kunnen alle gebruikers er eenvoudig bij?

Het kan zijn dat je aan het einde van de evaluatie moet concluderen dat het product niet aan alle principes voldoet, dit is niet erg. Er is namelijk altijd ruimte om een product opnieuw vorm te geven. Echter is het wel eenvoudiger voor het proces om direct na te denken wie je wilt bereiken en hoe je dit op een zo’n eenvoudig mogelijke manier kan doen. Op deze manier hoeven er achteraf geen aanpassingen op het gebied van gebruiksvriendelijkheid meer door te voeren. Maar ook wij snappen dat een visie kan veranderen.

Omdat het zelf aanpassen, evalueren en testen van je product overweldigend kan zijn hebben we bij Antum een speciale workshop gecreëerd. Tijdens deze workshop zullen we gezamenlijk de eindgebruiker onderzoeken en hun wensen en eisen verder uitdiepen. Op deze manier kunnen we achterhalen waar de pijnpunten liggen en zo gezamenlijk een universeel ontwerp creëren.

Conclusie

We kunnen dus concluderen dat universal designs vele voordelen hebben. Zo zijn er minder oplossingen nodig, zorgt het voor geld besparing en verhoogt het de inclusiviteit binnen de samenleving. Echter is het geen eenvoudig proces. Het vergt veel inlevingsvermogen, onderzoek, iteraties en testen om tot het gewenste eindresultaat te komen.

 

Bronnen:

Vieira, N. (2021, 15 december). Universal design: the 7 principles – UX Collective. Medium. Geraadpleegd op 18 december 2021, van https://uxdesign.cc/universal-design-the-7-principles-5f2143891739

National Disability Authority & Centre for Excellence in Universal Design. (z.d.). What is Universal Design. Centre for Excellence in Universal Design. Geraadpleegd op 18 december 2021, van https://universaldesign.ie/what-is-universal-design/

 

Terug naar het overzicht

Bekijk meer

Updates bekijken