Is door AI het einde voor websites nabij?

Bij Antum volgen we de ontwikkelingen van AI nauwlettend, inclusief de nieuwste AI-diensten. Hierbij speculeren we graag over welke kant de ontwikkelingen verder op gaan bewegen. Desondanks (of juist omdat we zelf websites ontwikkelen 😉) denken we ook graag na over de vraag: hoe relevant zijn websites straks nog?

Toekomst websites AI

Als je bekijkt wat AI met diensten zoals ChatGPT en Gemini nu al kan, zou je je kunnen afvragen in hoeverre het straks nog nodig is om websites te bezoeken. Je kan toch gewoon aan ChatGPT je vraag stellen en hij vindt wel het juiste antwoord online voor je? Als we dit in een grotere trend zien in grofweg de afgelopen 30 jaar, dan volgt dit een duidelijk patroon waarbij informatie steeds toegankelijker voor ons wordt en steeds meer ‘on demand’ beschikbaar is. Waar je eerst in boeken moest zoeken voor informatie, kwam daarna het internet/websites, daarna Google én nu AI-diensten zoals ChatGPT. Momenteel lijken de AI-diensten verder ook nog niet klaar te zijn met het doorontwikkelen en het nog toegankelijker maken van informatie. Zo is deze week ChatGPT 4o gelanceerd, die o.a. realtime antwoorden geeft op gesproken vragen. Hierdoor is het verkrijgen van informatie net zo eenvoudig als het voeren van een normaal gesprek. Ook heeft Google de nieuwe AI-integratie in de zoekmachine aangekondigd. Wordt hierdoor het bezoeken van een website niet net zo ouderwets als het zoeken naar informatie in een boek?

Bij Antum geloven we dat AI het bezoekersverkeer op websites flink zal veranderen, maar dat websites in veel gevallen een belangrijke rol online blijven houden. We nemen je graag mee in ons verwachte toekomstbeeld.

Low value informatie zal minder bezoekers opleveren

Het bezoeken van een website zal in veel gevallen niet meer noodzakelijk zijn, waardoor het gemiddelde bezoekersverkeer naar websites zal dalen. Bezoekers die op zoek zijn naar redelijk algemene informatie kunnen dit via een AI-dienst verkrijgen en zullen in veel gevallen hier voldoende informatie aan hebben. Hierbij geldt dat hoe eenvoudiger de vraagstelling en het bijbehorende antwoord zijn, hoe kleiner de kans dat bezoekers hiervoor nog een website zullen bezoeken. Waar je eerst bij de vraag zoals: ‘Wanneer won Nederland voor het laatst het EK?’ wellicht nog op een link in de zoekmachine zou klikken en het antwoord op een website zou lezen, zal dit soort bezoekersverkeer straks niet meer bestaan. Dit zagen we al gedeeltelijk gebeuren door de Featured snippets van Google waarbij antwoorden op soortgelijke vragen direct op een hapbare manier werden getoond tussen de zoekresultaten. De noodzaak voor meer kwalitatieve informatie in websites wordt dus groter.

Websites blijven waardevolle informatiebronnen

Momenteel is de informatie die op websites staat de voornaamste ‘voedingsbron’ voor de taalmodellen van AI. Zonder deze informatie hebben de AI-diensten weinig informatie om hun antwoorden te genereren. Het is dan ook erg onwaarschijnlijk dat de AI-diensten het maken en online plaatsen van deze informatie zullen ontmoedigen door enkel deze informatie te gebruiken maar niet de website-eigenaren zullen belonen met bezoekersverkeer. De nieuwe AI-integratie (AI Overview) in de zoekmachine van Google bevestigt dit vermoeden. Deze AI-integratie laat bij zoekresultaten AI-gegenereerde resultaten zien waarbij ook duidelijk wordt verwezen naar de originele bronnen. Liz Read (Head of Search bij Google) geeft aan dat de huidige AI-taalmodellen een balans zoeken tussen creativiteit en feitelijkheid bij het genereren van antwoorden. Zij geeft aan dat bij Google het overwicht merendeels zal liggen op de feitelijkheid van de resultaten. Het vermoeden van Read is dat de nieuwe AI Overviews van Google zeker zullen snijden in het bezoekersverkeer voor de meer ‘low-value’ content, maar dat bezoekers zeker geneigd zullen blijven om door te klikken naar de meer diepgaande informatie van de bron.

Om het in de woorden van Liz Read te plaatsen: “if you think about [links] as digging deeper, websites that do a great job of providing perspective or color or experience or expertise — people still want that.”

Over perspective (context) én ‘color’ (beleving) schrijven we hieronder meer:

Websites blijven beter geschikt voor het bieden van context en verdieping (perspective)

Zodra er door mensen online gezocht wordt naar informatie over een belangrijk onderwerp, is de context hiervan enorm belangrijk. De taalmodellen die door AI-diensten worden gebruikt zijn namelijk slecht in staat dit te geven omdat de antwoorden meestal een samenstelling zijn van diverse informatiebronnen. Daarnaast is gebleken dat er ook meer dan eens een filtering over het antwoord heengaat, zij het met een politieke of soortgelijke reden. Voor het uiteindelijke antwoord hoeft dit helemaal niet slecht te zijn, maar dit maakt het wel erg lastig om de verkregen antwoorden in een juiste context te plaatsen en dan ook te bepalen hoe je dit moet interpreteren. Op websites kan je natuurlijk ook niet altijd de informatie die je leest voor waarheid aannemen, maar doordat je de informatie op een website leest ontstaat er direct meer context rondom deze informatie. Je ziet in eerste instantie namelijk al op wat voor een website de informatie staat. Jij zal dit artikel dan ook wellicht in de context plaatsen dat het geschreven wordt door een Digital Agency en misschien concluderen dat wij te positief denken over de toekomst van websites omdat dit ons beter uitkomt. Dit soort context is erg belangrijk om op een snelle manier te concluderen of je de informatie relevant genoeg vindt of toch verder gaat zoeken naar andere informatie. Daarnaast staan bij een goed artikel ook vaak bronnen waar de informatie vandaan komt zodat je als lezer nog beter de context snapt én zelf ook verder kan verdiepen in deze informatie.

Websites blijven nuttig/nodig in een klantreis

In ons dagelijkse werk zijn wij doorlopend bezig met het perfectioneren van de gebruikerservaring op websites. Vanuit deze ervaring weten wij dat klanten bij het maken van (met name commerciële) keuzes veel facetten in overweging nemen en dat dit in veel gevallen ook gaat om een langere klantreis. Gaandeweg deze klantreis maakt de klant afwegingen, worden aanbieders vergeleken en wordt er informatie verzameld. Door het verkrijgen van deze informatie leert de klant ook vaak nieuwe dingen waar voorafgaand aan deze klantenreis helemaal nog niet over was nagedacht. Dit is een proces dat erg belangrijk is om een weloverwogen keuze te maken en maakt duidelijk dat het niet waarschijnlijk is dat iemand op basis van de eigen beschikbare kennis alles kan vragen aan een AI-dienst. Websites blijven hier een belangrijke rol in spelen. belangrijke rol in spelen.

Websites zullen een betere beleving (color) blijven creëren

AI-diensten zijn neutraal en reageren op specifieke vragen, maar een goede website biedt een doelgerichte ervaring die aansluit bij de behoeften van de doelgroep. Een website kent zijn doelgroep dan ook goed en kan zich goed inleven in de specifieke behoeften die een doelgroep heeft. Een goede website geeft direct antwoorden op de vragen die de doelgroep wellicht niet eens wist dat ze hadden en is in staat om de juiste emotie op te roepen. Websites blijven dan ook waardevol in commerciële trajecten, zoals het vinden van nieuwe partners, producten of diensten.

Websitebezoekers zullen voornamelijk vanuit AI diensten komen

AI-modellen zijn in staat om een stuk sneller tot een goed geformuleerd antwoord te komen en/of je de goede richting op te wijzen dan de huidige zoekmachines (zonder AI-integratie) kunnen. Ons vermoeden is dan ook dat steeds meer mensen een AI-dienst als startpunt zullen gebruiken in hun online zoektocht. Bij een eenvoudige vraag zullen zij vaak niet verder hoeven te kijken dan AI en bij een wat complexere vraag zal AI hen naar de juiste plek wijzen. Dit is wat ons betreft nog wel een flinke sprong in de toekomst omdat zoekmachines zoals Google momenteel nog veel context bieden in de zoektocht. Hoe hoog een website bijvoorbeeld staat in de zoekmachine én de reviews die je wellicht direct ziet staan bij een bedrijf zijn een paar van de voorbeelden die veelzeggend zijn over het resultaat. Dit is context die AI momenteel nog niet kan bieden, maar wat ons verwachting is dat wel zal komen. Zodra we zover zijn (en de bronnen van informatie dus aanweziger zijn bij AI) zal dan ook het merendeel van de bezoekers via AI komen. Op dit moment is het belangrijk om te beseffen dat jouw website een mogelijk andere rol moet vervullen in de klantenreis dan wat op dit moment het geval is. Als dit zover is zullen we hier ongetwijfeld een nieuwe blog aan wijden.

Onze conclusie

Hoewel AI de manier waarop we informatie zoeken verandert, blijven websites relevant. Ze bieden diepgaande, betrouwbare informatie, context, en een doelgerichte gebruikerservaring die AI-diensten nog niet volledig kunnen vervangen. Websites zullen zich moeten aanpassen, maar hun rol blijft belangrijk.

Wat vind AI zelf?

Om af te sluiten hebben we de vraag over de toekomst van websites ook nog even bij de nieuwste AI-modellen van Google Gemini 1.5 en ChatGPT 4.0 neergelegd. Google Gemini is merkbaar een stuk positiever richting de toekomst van websites, maar beide erkennen dat websites vermoedelijk een belangrijke rol blijven houden als bron van waardevolle content.

Google Gemini 1.5.